Sivas’ın en önemli ve en çok bilinen mekanlarından birisi : Çerkezin Kahvesi

Sivaslıların olduğu kadar Sivas’a gelip Sivas’ta yaşamış olanların da çok iyi bildiği bir mekandır Çerkezin Kahvesi.. Ahmet Turan Alkan’ın Altıncı Şehir kitabını okuyanlar da Çerkezin Kahvesi efsanesini duyan ve bu mekana aşık olanlar arasındadırlar.

Beşir Ayvazoğlu ise Çerkezin Kahvesi hakkındaki düşüncelerini www.sivas.ws adresinde Sivas Şiirleri bölümünde paylaştığımız “Çerkezin Kahvede” isimli şiirinde yansıtmıştır.

Çerkezin Kahvesi hakkında yazılanlar tabiki bunlardan ibaret değildir. Bizler de bu yazımızda kısaca Çerkezin Kahvesi hakkında bilgi vermek istedik.

Sivas’ta bugün Paşa Cami arkasında oldukça otantik bir mekan olan Çerkezin Kahvesi günümüze kadar çeşitli değişikliklerle eglebilmiş olsa da insanların uğrak yeri olmayı sürdürmüştür. İçeriye girdiğinizde oldukça otantik ve nostaljik havayı teneffüs edebilseniz de kahvenin fiziki durumu bugünkü haliyle en eski halinden değişiklik arzetmektedir.

Kahvehane anlayışı eskisinden çok değişik olsa da eskiyi aratmayan mekânlar da hala yaşıyor. Anadolu’nun en köklü şehirlerinden biri olan Sivas’taki ‘Çerkezin Kahvesi’ bunlardan biri. Entelektüel insanların bir araya geldiği Çerkezin Kahvesi’nde, okey ve kâğıt oyunları yasak.

Çerkezin Kahvesini zamana karşı ayakta tutan en büyük amillerden birisi de ortamdaki entellektüel hava olsa gerek..

Kahvehanenin duvarları geçmiş dönemin tarihî eserleriyle dolu. Kömürlü ütü, kahve değirmeni, radyo, gramofon, gaz lambası, yayık, semaver, eski silah, Sivas’a özgü ağızlık ve bıçakların yanında kılıçlar asılı duruyor.

Sabahın ilk ışıklarıyla kapılarını açan kahvehanenin ilk konukları cami cemaati. Sabah namazı sonrası cemaat, kahvaltı yapmak ve dostlarıyla sohbet etmek için buraya geliyor. Öğlen saatlerinde de öğretmen ve öğrencilerin uğrak yeri yine Çerkezin kahvesi. Her kesimden insanların buluşma vakti, akşam saatleri. Akademisyenler, bankacılar, yaşını başını almış emekliler, devlet memurları, esnaf, gençler ve sıklıkla olmasa da siyasetçiler ile yerel yöneticiler, Çerkez’in çayını içmeden evine gitmiyor.

 Kahvehanenin 30-40 yıllık müdavimleri var. Bunların başında da gazetemiz yazarlarından Ahmet Turan Alkan geliyor. Tanınmış edebiyatçılardan Beşir Ayvazoğlu gibi çocukluğu burada geçen Alkan, Sivas’ı anlattığı ‘Altıncı Şehir’ kitabında Çerkezin Kahvesi için ayrı bir bölüm ayırmış. Öğretim üyesi ve yazar Alkan, kitabında burası için şu ifadelere yer veriyor: “Mermer tablalı ağır masaların etrafında, ağır adamlar, ağır edalarıyla, ciddiyetle hüznün buluştuğu bir ifadeyle oturur, tavşan kanı ağır çaylar, ama ille de kaynaya kaynaya zifti çıkmış zehir-zıkkım acı kahveler içerler. Orta kahve istemek gafletinde bulunan tıfıl ve cahil yabancılar haricinde herkes birbirini tanır. Hem nasıl tanır? Medeni durumundan aile ahvaline, alışkanlıklarından siyasi temayüllerine, Brezilya dizisinden meclûbu olduğu dilberlerin adından en gizli zaaflarına kadar Çerkez’in kahvede herkes birbirinin aşinasıdır.”

Başka illerden Sivas’ı ziyarete gelenler, kentin önemli tarihî yapılarından Şifahiye, Çifte Minareli Medrese, Buruciye ve Gökmedrese’yi gezdikten sonra mutlaka burada soluklanır. Patent alma hazırlığı yapılan acı kahvesinden tadar. Her tür siyasi fikir sahibi, düşünceden insanlar, en ufak tatsızlığa yol açmadan sohbet eder. İşletmeci Ömer Yıldız, kahvehaneyi tek farkla Meclis’e benzetiyor. Muhabbetin kesildiği zamanlarda ise anlaşılır ki, Sivasspor’un maçı başlamıştır! Meclis TV’yi takip edebilmek için alınan televizyon genelde kapalıdır. Açıldığı saatlerde ise haber, sanat müziği yayınlayan kanallar ya da maç izlenir. Sivasspor’un, canlı olarak yayınlanan deplasman maçlarında sohbet rafa kalkar. Pür dikkat gözler televizyondadır. Çerkezin Kahvesi, mesleğe çıraklıktan başlayan Hüseyin Yıldız’dan çocuklarına miras kalmış. Yapılış sırrını kimselere vermedikleri acı kahvesiyle birlikte. Çok sayıda ev hanımı, bu sırrı öğrenmek için işletmeci Ömer Yıldız’ı soru yağmuruna tutuyor. “Okey ve kâğıt oyunları oynanmadan da kahveciliğin yapılabildiğini gösterdik.” diyen Yıldız, “Burası sohbetin demini aldığı yer” diyor.